Memura İstemediği Görev Verilebilir mi? Güç, İktidar ve İtaatin İnce Çizgisi Giriş: Gücün Görünmeyen Yüzü Bir siyaset bilimci için her bürokratik karar, sadece bir idari işlem değil, aynı zamanda bir iktidar ilişkisidir. Devletin görevlendirme yetkisi, vatandaşla arasındaki mesafeyi değil, güç dengesini gösterir. “Memura istemediği görev verilebilir mi?” sorusu, yüzeyde teknik bir hukuk sorusu gibi görünse de, derininde siyasal bir gerilim taşır: emir–itaat, özgürlük–bağlılık, iktidar–özne ilişkisi. Kurumlar ve İktidarın İncelikli Mekanizması Modern devletin yapısında bürokrasi, iktidarın sürdürülebilirliğini sağlayan en kalıcı kurumlardan biridir. Max Weber’in ifadesiyle, “bürokrasi, iktidarın rasyonel biçimidir.” Ancak bu rasyonellik, bir yandan düzeni sağlar, öte yandan bireyi sisteme tabi…
Yorum BırakKategori: Makaleler
Kabızlık İçin Eczaneden Hangi İlaç Alınır? – Tuvalet Draması, Mizah ve Çözüm Rehberi 🚽 İtiraf edelim… İnsanlığın ortak kaderidir bu: Herkes hayatında en az bir kez, tuvalette saatlerce düşünen bir filozofa dönüşmüştür. “Nerede yanlış yaptım?” diye sorgularken, duvarlara anlam yüklemiş, hatta orada geçen zamanı ömürden saymamıştır. Evet sevgili okur, bugün konumuz biraz mahrem, biraz komik, ama bir o kadar da ciddi: Kabızlık. Daha da net olalım: Kabızlık için eczaneden hangi ilaç alınır? Gelin bunu sadece bir “ilaç listesi” gibi değil, mizahı ve bilimi harmanlayan bir rehber gibi düşünelim. Çünkü bağırsaklarımız sadece sindirim sistemi değil, bazen duygularımızın, bazen stresimizin, bazen de…
6 YorumGöz Nurunu Koruma Vakfı Kimin? Toplumsal Dayanışmanın Görünmeyen Yüzü Toplumun dokusunu anlamaya çalışan bir araştırmacı olarak, her kurumun aslında bir aynaya benzediğini düşünüyorum. Bu aynada yalnızca bireyler değil, toplumsal değerler, cinsiyet rolleri, yardımlaşma biçimleri ve kolektif hafıza da yansır. “Göz Nurunu Koruma Vakfı kimin?” sorusu ilk bakışta yalnızca bir sahiplik sorgusu gibi görünebilir; ancak sosyolojik açıdan bu soru, bir toplumun “görme”, “koruma” ve “dayanışma” kavramlarına nasıl anlam yüklediğini de ortaya koyar. Çünkü bir vakıf yalnızca bir kurum değil, aynı zamanda bir kültürel davranış biçimidir. Toplumsal Dayanışmanın Tarihsel Arka Planı Vakıf geleneği, Osmanlı’dan günümüze uzanan en köklü toplumsal pratiklerden biridir. Bu…
6 YorumGulet Kaç Kişilik? Gelenekten Lükse Uzanan Bir Deniz Yolculuğu Türkiye kıyılarının en karakteristik deniz taşıtlarından biri olan gulet, sadece bir tekne türü değil, aynı zamanda Akdeniz kültürünün en estetik yansımalarından biridir. Ahşap gövdesi, geniş güvertesi ve rüzgârla dans eden yelkenleriyle guletler, geçmişin el işçiliğini modern konforla buluşturur. Peki, gulet kaç kişiliktir? Bu soru yalnızca teknik bir kapasite meselesi değil, aynı zamanda denizcilik kültürünün tarihsel ve sosyolojik katmanlarına da açılan bir kapıdır. Guletin Kökeni: Bodrum Tersanelerinden Akdeniz’e Guletin hikâyesi, 19. yüzyıl sonlarında Bodrum ve Marmaris tersanelerinde başlar. O dönemde Ege’nin bu sade sahil kasabalarında yaşayan ustalar, balıkçılık, sünger avcılığı ve yük…
8 YorumÖğrenmenin Dönüştürücü Gücü ve Dünya Görüşüne Bağlanmak Her öğrenme deneyimi, insanın kendisini yeniden kurma sürecidir. Bir eğitimci olarak yıllardır şunu gözlemledim: bilgi yalnızca zihni değil, kalbi de dönüştürür. Öğrenciler, öğrendikleriyle yalnızca sınavlara değil, hayata hazırlanırlar. Çünkü her yeni bilgi, bireyin kendi dünyasını anlama biçimini şekillendirir. İşte tam da bu noktada “dünya görüşüne bağlanmak” kavramı anlam kazanır. Bu kavram, sadece bir fikir dizgesine inanmak değil, aynı zamanda öğrenme yoluyla kendi yaşam felsefesini inşa etmektir. Dünya Görüşüne Bağlanmak Ne Demek? Bir Anlam Arayışının Pedagojik Boyutu “Dünya görüşü” kavramı, insanın dünyayı nasıl algıladığı, değerleri nasıl yorumladığı ve yaşamı hangi ilkelere göre anlamlandırdığıyla ilgilidir.…
8 YorumDisiplin Hapsi En Fazla Ne Kadar? Kültürel Disiplinin Görünmeyen Kodları Bir Antropoloğun Gözünden: Disiplinin Kültürel Ritüelleri Bir antropolog olarak, farklı toplumların insan davranışlarını düzenleme biçimleri beni daima büyülemiştir. Her kültür, düzeni sağlamak için kendi kurallarını, cezalarını ve ritüellerini yaratır. “Disiplin hapsi en fazla ne kadar?” sorusu ilk bakışta yalnızca bir hukuk terimi gibi görünebilir; oysa bu kavramın ardında, insan toplumlarının otorite ile itaat arasındaki kadim dansı yatar. Disiplin hapsi, modern hukuk sistemlerinin soğuk dilinde tanımlansa da, aslında derin bir antropolojik olgudur: toplumun bireye “sınırlarını hatırlatma” biçimidir. Disiplin Kavramının Antropolojik Kökleri Her kültür, uyumun ve düzenin sürdürülebilmesi için belirli davranış kalıpları…
Yorum BırakGözde Kanlanma Nasıl Geçer? Toplumsal Cinsiyet, Empati ve Çeşitlilik Perspektifinden Bir Bakış Gözlerimiz… Dünyaya açılan pencerelerimiz. Kırmızıya döndüğünde, yani kanlandığında, yalnızca fiziksel bir rahatsızlık değil; aynı zamanda bedenimizin bir mesajı olarak da düşünülebilir. Ancak çoğu zaman bu mesajı sadece tıbbi bir uyarı olarak görmekle yetiniriz. Oysa toplumsal cinsiyet rollerinin, çeşitliliğin ve sosyal adaletin bile bu küçük gibi görünen meseleyle ilgisi olabilir. Bu yazıda gözde kanlanma sorununa yalnızca bir sağlık sorunu olarak değil, aynı zamanda sosyal bir yansıma olarak bakacağız. Toplumsal Cinsiyet Merceğinden Göz Sağlığı: Empati ve Çözüm Arasında Toplumda kadınların ve erkeklerin sağlık konularına yaklaşımı genellikle farklıdır. Kadınlar çoğunlukla empati…
4 YorumHafif Zeka Geriliği ve Ekonomi: Sınırlı Kaynaklarla Yapılan Seçimlerin Sonuçları Ekonomi, sınırlı kaynaklar ile yapılan seçimler bilimidir. İnsanlar, bireysel ve toplumsal düzeyde sürekli olarak karşılaştıkları sınırlı kaynaklar ile en iyi seçenekleri ararlar. Bu durum, yalnızca maddi varlıkları değil, aynı zamanda zaman, eğitim ve fırsatlar gibi soyut kaynakları da içerir. Peki ya bu kaynaklar, belirli bir seviyedeki bilişsel işlev bozuklukları olan bireyler için nasıl şekillenir? Hafif zeka geriliği (HZG) olan bireylerin ekonomik yaşamı, sınırlı kaynaklar ve fırsatlar ile şekillenen bir alan olarak karşımıza çıkar. Bu yazıda, HZG’nin ekonomiye etkilerini, bireysel kararlar, piyasa dinamikleri ve toplumsal refah perspektifinden inceleyeceğiz. Hafif Zeka Geriliği…
Yorum BırakHarab Oldum Ne Demek? Duygusal Yıkımın, Dramın ve Klasik Türk Tepkisinin Kısa Hikâyesi Bir sabah kahveni eline almışsın, telefonun ekranında bir mesaj: “Harab oldum…” Cümlenin sonunda üç nokta var, belli ki bu sadece bir ifade değil, bir çağrıdır. Bu yazıyı okurken belki sen de içinden “Evet ya, ben de harab oldum!” diyeceksin. Ama merak etme, bugün kimseyi kurtarmayacağız — sadece bu dramatik ama bir o kadar da eğlenceli ifadeyi çözümleyeceğiz. Hazırsan başlayalım, çünkü ben bu yazıyı yazarken bile… harab oldum! Harab Oldum: Dilin En Sanatsal Dramı Öncelikle kelimenin kökenine minik bir saygı duruşu yapalım. “Harab” Arapça kökenli bir kelime; “yıkılmış,…
Yorum BırakGotik Çeşitleri Nelerdir? Tarihin Gölgesinde Yükselen Karanlık Estetiğin Evrimi Bir tarihçi olarak, geçmişin karanlık dönemlerine bakarken hep şunu merak ederim: İnsan, neden güzelliği bazen gölgelerde arar? Bu sorunun cevabı Gotik kavramının çok katmanlı tarihinde gizlidir. Gotik, yalnızca bir sanat akımı ya da mimari üslup değil, toplumsal dönüşümlerin, ruhsal arayışların ve kültürel kırılmaların aynasıdır. Geçmişi anlamak, bugünü çözmek için bir anahtardır; bu nedenle Gotik çeşitlerini anlamak, insanlığın estetik duygusunun evrimini anlamaktır. 1. Orta Çağ’ın Sembolü: Gotik Mimari Gotik mimari, 12. yüzyılda Fransa’da doğup tüm Avrupa’ya yayılan bir sanat devrimiydi. Romanesk tarzın ağır ve kapalı yapısından ayrılarak, göğe yükselen sivri kemerleri, renkli…
Yorum Bırak